20090412
Ang Pagsasara
dahil sa matagal na hiatus ng blog na ito. pansamantala ko pa rin into ititigil. susubukan ko magbukas ng bagong blog sa ibang website. kung maganda ang takbo nito. ipoposte ko rin ang mga gawa ko dito. subaybayan!
20061017
Labas
Tuwing umaga nakagawian na ni Seir na maglakad sa tabi ng Marikina River at sa bawat paglalakad niya sa dalawampung taon, pabawas ng pabawas ang nakikita niyang mga tao na kasabay niya na nagbabanat ng kanilang tuhod at paa. Madalas na lang din makita ang pulang-dilaw na pagsikat ng araw na sumasalamin sa sumasayaw na alon ng ilog. Nagbago na ang kapaligiran pero nandiyan pa rin ang paborito niyang tambayan. Tatlumpung taon na ang nakalipas noong trese anyos pa lang siya na dito natagpuan nila ng mga kabarkada ang tambayan. Isang parisukat na konkretong mesa at dalawang bakal na pahabang bangko sa magkabilang gilid ang bumubuo nito. Marami na itong pinagdaanang masasayang kuwentuhan, biruan, pag-aaway at ligawan. Nasaksihan na rin nito ang mga bagyong nagdaraan ngunit matibay itong nakatindig pa rin. Habang buhay naman na nakaukit at nakapinta ang mga sulat, pirma at larawan na nag-iiwan ng bakas ng dumaraang oras.
Habang papunta si Seir sa kanyang tambayan araw-araw niya nadaaranan ang mga walang buhay na bahay. Wala nang nagwawalis sa mga harapan nila, nagdidilig ng halaman, nagsisiga sa bakuran, nakikipagkuwentuhan sa kapitbahay, rumurondang barangay, naglalako ng gulay, bumobusinang nagbebenta ng pandesal o ang makisig na tinig ng magtataho. May mga ibang nilalang na kasi na gumawa nito para sa kanila. Makinang may sariling pag-iisip na binubuhay ng mga organismo na galing sa ibang mundo. Ganun na lang kasimple ang buhay pero si Seir hindi man lang pumasok sa isipan niya kumuha ng halong mekanikal at dayuhang magseserbisyo para sa kanya. Katulad ng nakagisnan tinuloy ni Seir ang paglalakad papunta sa matahimik na tambayan. Hawak-hawak ang isang libro sa kanang kamay at termos sa kaliwa masigasig siyang nag-iisip ng kanyang mga gagawin sa Sabadong iyon.
Perpekto ang panahon maaliwalas ang dampi ng hangin at hindi gaanon kainit ang sinag ng araw. Matagal ng nasupil ang polusyon sa Marikina at masarap damahin ang simoy ng malinis na hangin. Nakarating sa kanyang tambayan si Seir. Nilapag niya ang librong *"The Outsider" ni Albert Camus sa malamig na mesa. Ilang beses na iya ito nabasa at hindi siya mapakaniwala na isang daan taon na ang nakalipas ng una itong malimbag. Umupo siya at pinatong din ang termos sa mesa. Inikot niya ito at pinindot ang nakalapat na bilog sa termos na nagsasabing "flat white". Umugong ito ng mahina na nagsasabing tapos na ito sa ginagawa. Pinihit pakaliwa at tinanggal ni Seir ang takip nito. Ginawa niya itong tasa at dito ibinuhos ang kapeng may gatas at walang asukal. Nasa pangatlong ikalawang parte na ng libro si Seir natapos niya ang unang parte nito kahapon at naudlot dahil sandaling pag-ambon. Malawak rin ang hilera ng tabing ilog kung nasaan ang tambayan ni Seir. Mga likod ng bahay at bakuran ng mga bagong tayong mataas na gusali ang katabi nito at dahil sa mabuting loob ng Governor ng Marikina hindi niya pinatanggal ang mga puno at mga nakatindig sa tabi ng ilog.
Maligalig na iniinom ni Seir ang mainit at mapait na kape habang nagbabasa ng kanyang paboritong nobela. Tungkol ito sa isang tauhan na manhid sa pag-ibig, kalungkutan at kasalanan. Kinikumpara niya ang sarili sa karakter dahil magkapareho silang binabaliwala ang sistema at namumuhay kung saan man sila dalhin ng agos na tinatawag na buhay. Nasa pahina na si Seir na kung saan kinakausap ang pangunahing bida ng hurado tungkol sa kanyang nagawang krimen. Tinatanong siya kung naniniwala siya Diyos at sinabi niyang hindi. Napansin ni Seir na may gumagalaw na tuldok sa layo ng makikita niya sa hilaga ng kalsada. Papalapit ito ng papalapit. Nakapagtataka dahil sa karaniwang tanghali pa lumalabas ang masa. Asul at puting sasakyan ito na may kahel na ilaw sa ibabaw. Pulis? Tanong nito sa sarili. Sa sampung taon sa Marikina limang krimen lang ang nagawa. Dalawang kaso ng pagnanakaw, dalawang kaso ng pagbebenta ng sigarilyo at isang kaso ng pagkakalat sa pampublikong palikuran. Mataas na kalidad na ang seguridad sa siyudad kaya binawasan ng binawasan ang bilang ng mga pulis hanggang dalawa na lang ang umiikot. Pinapaubaya na kasi sa mga makina ang pagsupil, pag-iwas at pagligtas ng mamamayan bago pa man magkaroon ng aktwal na krimen. Kaya napaka hindi naalintala ang pagronda ng isang sasakyang pulis sa ganitong oras at lugar. Lumapit ito sa nagbabasang Seir pero nilampasan lang siya. Pagkatapos ng ilang segundo umatras ito at huminto sa harap ng tambayan kung saan ang likuran ni Seir ang naaninag.
"Huminto ka sa kung ano ang ginagawa mo at humarap sa sasakyan," sabi ng sasakyang na mainit ang sinisingaw na hangin. Tumayo si Seir at lumapit sa asul na kotseng nakaparada. "Itaas mo ang iyong mga kamay, ilapag sa dalawang bilog sa bubungan ng pampulis na sasakayan." pagpatuloy ng boses na naguutos sa kanya. Nilapat niya ang kanyang kamay at naramdaman niya ang pinaghalong init at lamig ng malayerong bubungan. "Pangalan at Numero?" Tanong ng boses na malalim na parang galing sa ilalim ng balon. "Seirebelo Hunasin, Numero 8-7-9-8-4-6-8." madaling sagot ni Seir. Tiningnan siguro ng pulis ang kanyang nakalistang rekord sa pulisya dahil natagalan ng ilang segundo bago ito ulit nagsalita. "Seirebelo Hunasin, ano ang ginagawa mo sa oras na ito?" muling tanong ng boses. "Naglakad papunta dito para magbasa at uminom ng kape," makakatotohanang sagot ni Seir. "Naglalakad para saan? nagbabasa ng ano? at umiinom na gaano karami?" mabilis na pasunod ng tanong nito. "Naglalakad lang papunta dito, nagbabasa ng isang nobela, at umiinom ng ilang tasang kape galing sa dala kong termos." mataimtim na sagot ni Seir. "Sa ilalim ng Ordinansa Blg. 2367, inaaresto ka ng Siyudad ng Marikina sa pag-gala ng walang paalam sa mga oras ng ala-singko hanggang alas-onse ng umaga at sa Ordinansa Blg. 5478, pagbabasa ng libro na gawa sa papel sa labas ng aklatan." Malinaw at nakakagulat na pinataw ng sasakyang pulis kay Seir. "Pero naglalakad lang ako walang ganong batas dito sa Marikina." Reklamo ng nabulyiyasong Seir. "Karagdagang kaso. Ordinansa Blg. 7259, pagtanggi sa krimen at Ordinasa Blg. 45, pagsagot sa otoridad." Ito ang binutata ng pulis sa kanya at bumukas ang pintuan sa likuran ng sasakyan. Sumang-ayon si Seir at sumakay sa likuran. Tulad ng inikala niya may bakal na rehas na humihiwalay sa harap at sa likod pero walang taong pulis na nagmamaneho sa loob. Naisip niya tulad ng pangunahing karakter sa kanyang binabasa na maging manhid at matatag. Sinarado niya ang pintuan at nagsalita ulit ang sasakyang pampulis. "Karagdagang Kaso. Ordinansa Blg. 9783, pag-iwan ng kagamitan sa pampublikong lugar. Ordinansa Blg. 1087, pag-iwan ng ano mang bagay na gawa sa papel sa pampublikong lugar." Umiling na lang si Seir at nanahimik sa pag-usad ng sasakyang pampulis.
[Likha ng Nobel Prizewinner para sa Literatura na si Albert Camus ang "The Outsider" o "The Stranger" na nailimbag noong 1946.]
filipino science fiction
Habang papunta si Seir sa kanyang tambayan araw-araw niya nadaaranan ang mga walang buhay na bahay. Wala nang nagwawalis sa mga harapan nila, nagdidilig ng halaman, nagsisiga sa bakuran, nakikipagkuwentuhan sa kapitbahay, rumurondang barangay, naglalako ng gulay, bumobusinang nagbebenta ng pandesal o ang makisig na tinig ng magtataho. May mga ibang nilalang na kasi na gumawa nito para sa kanila. Makinang may sariling pag-iisip na binubuhay ng mga organismo na galing sa ibang mundo. Ganun na lang kasimple ang buhay pero si Seir hindi man lang pumasok sa isipan niya kumuha ng halong mekanikal at dayuhang magseserbisyo para sa kanya. Katulad ng nakagisnan tinuloy ni Seir ang paglalakad papunta sa matahimik na tambayan. Hawak-hawak ang isang libro sa kanang kamay at termos sa kaliwa masigasig siyang nag-iisip ng kanyang mga gagawin sa Sabadong iyon.
Perpekto ang panahon maaliwalas ang dampi ng hangin at hindi gaanon kainit ang sinag ng araw. Matagal ng nasupil ang polusyon sa Marikina at masarap damahin ang simoy ng malinis na hangin. Nakarating sa kanyang tambayan si Seir. Nilapag niya ang librong *"The Outsider" ni Albert Camus sa malamig na mesa. Ilang beses na iya ito nabasa at hindi siya mapakaniwala na isang daan taon na ang nakalipas ng una itong malimbag. Umupo siya at pinatong din ang termos sa mesa. Inikot niya ito at pinindot ang nakalapat na bilog sa termos na nagsasabing "flat white". Umugong ito ng mahina na nagsasabing tapos na ito sa ginagawa. Pinihit pakaliwa at tinanggal ni Seir ang takip nito. Ginawa niya itong tasa at dito ibinuhos ang kapeng may gatas at walang asukal. Nasa pangatlong ikalawang parte na ng libro si Seir natapos niya ang unang parte nito kahapon at naudlot dahil sandaling pag-ambon. Malawak rin ang hilera ng tabing ilog kung nasaan ang tambayan ni Seir. Mga likod ng bahay at bakuran ng mga bagong tayong mataas na gusali ang katabi nito at dahil sa mabuting loob ng Governor ng Marikina hindi niya pinatanggal ang mga puno at mga nakatindig sa tabi ng ilog.
Maligalig na iniinom ni Seir ang mainit at mapait na kape habang nagbabasa ng kanyang paboritong nobela. Tungkol ito sa isang tauhan na manhid sa pag-ibig, kalungkutan at kasalanan. Kinikumpara niya ang sarili sa karakter dahil magkapareho silang binabaliwala ang sistema at namumuhay kung saan man sila dalhin ng agos na tinatawag na buhay. Nasa pahina na si Seir na kung saan kinakausap ang pangunahing bida ng hurado tungkol sa kanyang nagawang krimen. Tinatanong siya kung naniniwala siya Diyos at sinabi niyang hindi. Napansin ni Seir na may gumagalaw na tuldok sa layo ng makikita niya sa hilaga ng kalsada. Papalapit ito ng papalapit. Nakapagtataka dahil sa karaniwang tanghali pa lumalabas ang masa. Asul at puting sasakyan ito na may kahel na ilaw sa ibabaw. Pulis? Tanong nito sa sarili. Sa sampung taon sa Marikina limang krimen lang ang nagawa. Dalawang kaso ng pagnanakaw, dalawang kaso ng pagbebenta ng sigarilyo at isang kaso ng pagkakalat sa pampublikong palikuran. Mataas na kalidad na ang seguridad sa siyudad kaya binawasan ng binawasan ang bilang ng mga pulis hanggang dalawa na lang ang umiikot. Pinapaubaya na kasi sa mga makina ang pagsupil, pag-iwas at pagligtas ng mamamayan bago pa man magkaroon ng aktwal na krimen. Kaya napaka hindi naalintala ang pagronda ng isang sasakyang pulis sa ganitong oras at lugar. Lumapit ito sa nagbabasang Seir pero nilampasan lang siya. Pagkatapos ng ilang segundo umatras ito at huminto sa harap ng tambayan kung saan ang likuran ni Seir ang naaninag.
"Huminto ka sa kung ano ang ginagawa mo at humarap sa sasakyan," sabi ng sasakyang na mainit ang sinisingaw na hangin. Tumayo si Seir at lumapit sa asul na kotseng nakaparada. "Itaas mo ang iyong mga kamay, ilapag sa dalawang bilog sa bubungan ng pampulis na sasakayan." pagpatuloy ng boses na naguutos sa kanya. Nilapat niya ang kanyang kamay at naramdaman niya ang pinaghalong init at lamig ng malayerong bubungan. "Pangalan at Numero?" Tanong ng boses na malalim na parang galing sa ilalim ng balon. "Seirebelo Hunasin, Numero 8-7-9-8-4-6-8." madaling sagot ni Seir. Tiningnan siguro ng pulis ang kanyang nakalistang rekord sa pulisya dahil natagalan ng ilang segundo bago ito ulit nagsalita. "Seirebelo Hunasin, ano ang ginagawa mo sa oras na ito?" muling tanong ng boses. "Naglakad papunta dito para magbasa at uminom ng kape," makakatotohanang sagot ni Seir. "Naglalakad para saan? nagbabasa ng ano? at umiinom na gaano karami?" mabilis na pasunod ng tanong nito. "Naglalakad lang papunta dito, nagbabasa ng isang nobela, at umiinom ng ilang tasang kape galing sa dala kong termos." mataimtim na sagot ni Seir. "Sa ilalim ng Ordinansa Blg. 2367, inaaresto ka ng Siyudad ng Marikina sa pag-gala ng walang paalam sa mga oras ng ala-singko hanggang alas-onse ng umaga at sa Ordinansa Blg. 5478, pagbabasa ng libro na gawa sa papel sa labas ng aklatan." Malinaw at nakakagulat na pinataw ng sasakyang pulis kay Seir. "Pero naglalakad lang ako walang ganong batas dito sa Marikina." Reklamo ng nabulyiyasong Seir. "Karagdagang kaso. Ordinansa Blg. 7259, pagtanggi sa krimen at Ordinasa Blg. 45, pagsagot sa otoridad." Ito ang binutata ng pulis sa kanya at bumukas ang pintuan sa likuran ng sasakyan. Sumang-ayon si Seir at sumakay sa likuran. Tulad ng inikala niya may bakal na rehas na humihiwalay sa harap at sa likod pero walang taong pulis na nagmamaneho sa loob. Naisip niya tulad ng pangunahing karakter sa kanyang binabasa na maging manhid at matatag. Sinarado niya ang pintuan at nagsalita ulit ang sasakyang pampulis. "Karagdagang Kaso. Ordinansa Blg. 9783, pag-iwan ng kagamitan sa pampublikong lugar. Ordinansa Blg. 1087, pag-iwan ng ano mang bagay na gawa sa papel sa pampublikong lugar." Umiling na lang si Seir at nanahimik sa pag-usad ng sasakyang pampulis.
[Likha ng Nobel Prizewinner para sa Literatura na si Albert Camus ang "The Outsider" o "The Stranger" na nailimbag noong 1946.]
filipino science fiction
20060905
Halaman sa Mars
Inararo ni Mang Jose ang lupang matigas, mabato at walang katabaan. Daan-daang na hanay ng tinamnan ng palay ang makikita sa ilang metro. Ginagamitan ng irigasyon para sumipi ang tubig kahit mahirap itong sipiin ng lupa. Matagal ng nakatalaga sa Mars Base si Mang Jose. Sa kanyang katanyagan at pagkadalubhasa sa mga halaman at prutas sinubukan niya kung makakatubo ba ang mga buto sa mabuhangin at mapulang lupa ng Mars.
Halos magsasampung taon na siya sa base at pinababayaan naman siya ng mga kapwa sayentipiko na gawin ang kanyang munting proyekto. Mula sa pagtatanim ng maliit na mongo sa paligid ng base, unti-unting lumawak ang kanyang inaasahang pagtubo ng mga halaman. Lumikha siya ng mga ispesyal na kagamitan para makapag-araro at mahukay ng husto ang lupa. Gumawa rin siya ng makina na nagtutuhog ng tubo sa ilalim ng lupa para ipasok ang tubig. Ayon sa kanyang obserbasyon nasisipi lamang ng lupa ang 50 porsiyento ng tubig at naglalaho naman sa kalawakan ang kalahati nito. Ilang taon bago niya napagana ang paglagay ng tubig sa ganitong paraan. Mula sa Earth nagpapadala siya ng iba't ibang buto ng tanim. Gulay, prutas o halaman lang susubukan ito ni Mang Jose itanim sa isang buwan at kalahati. Unang tinanim niya ang palay at wheat. Nag-araro siya ng mga hanay para rito ilang metro ang layo sa base. Mag-isa lang siya kung magtanim at hindi pinapalampas ng tatlong hanay ang bawat tanim. Sumunod ang pagtanim ng sili, kamatis, mais, malunggay, patatas, cassava, ubas, pinya, talong at marami pang iba. Nagtutusok siya ng karatula para magsilbing palantandaan at linya kung ano ang nakatanim sa bawat hanay.
Araw-araw siyang lumalabas sa base at dinidiligan o pinapaagos ang prosesadong tubig mula sa munting tanke na naipon sa ilang linggo. Hangarin ni Mang Jose ang makapagpatubo ng mga halaman, puno at tanim sa natural na kalikasan ng planetang Mars. Walang oxygen na nalalanghap ang mga halaman kaya komplikado ang proseso kung makakapagpalaki ng halaman sa mukha ng Mars. Ito ang plano para baka kung sakali na makapagpalabas ng oyxgen galing sa mga halaman. Isa sa mga problema rin ni Mang Jose ang kawalan ng ulap, ulan at araw. Nandiyan ang araw ngunit hindi matansiya kung makakabuti ito o makakasama sa mga halaman. Mahirap man gawin ipinagpapatuloy niya ang pagtuklas sa pagpapalago ng natural na puno at halaman sa planeta.
Masuwerte si Mang Jose dahil nakapagpalaki na siya ng halaman ngunit sa loob ito ng base at gamit ang matabang lupa galing sa Earth. Kapag dumating ito sa sapat na laki sa kanya niya ito ilalabas. Dalawang halaman ito una ang saging at bulaklak ng rosas. Umusbong na ang mga talulot ng bulaklak ng rosas at nagbunga na ang unang saging sa artipisyal na kondisyon sa loob ng base. Ilalabas na niya ito sa unang pagkakataon. Nakalagay sa malaking mga plastik na selyadong cylinder nagpatulong siya sa ibang kasamahan upang itanim ito. Suot-suot ang masisikip na space suit lumabas ang limang tauhan galing sa base. Karga nila sa isang gumagalaw na metal na kariton ang mga cylinder kung nasaan ang mga halaman. Ilang unos ang dapat malampasan para maging matagumpay ang paglalagay ng mga halaman. Ilang metro mula sa base ibinaba na nila ang mga cylinder. Nilapag ito sa isang parte ng lupa na malambot at nabungkal na ng nakaraan. Tinanggal ni Mang Jose ang takip sa ilalim ng halaman. Bumuhos ang buhangin nito sa butas at nahulog ng pirme. Inaayos ng mga kasamahan ni Mang Jose ang
pagpipi ng lupa. Sa unang mga araw hindi nila tatangalin ang cylinder susubukan lamang nila kung uusbong ang puno ng saging na nakatindig sa halong buhangin ng Earth at ng Mars. Nilapag naman sa kaliwa nito ang hanay ng tanim na Rosas. Katulad ng ginawa sa saging nakabungkal na rin ang mga lupa upang mailagay na lang ng mas madalin ang halaman. Kahit selyado ang cylinder naiisip nila ang mabangong amoy ng mahalimuyak na bulaklak. Katulad rin ng ginawa sa naunang halaman iniwan nila na nakalagay pa rin ang cylinder at babalikan na lang pagkatapos ng tatlong araw na obserbasyon mula sa itinamin na kamera sa palibot ng parehong halaman.
Lumipas ang dalawang araw at walang nagbago sa parehong halaman. Masama ang kutob ni Mang Jose na hindi magiging tagumpay ang kanilang proyekto. Nagsimula na siya ngayon na maghanap ng iba pang buto sa mga bagong dating na kargo mula sa Earth. Dumating ang kinabukasan at handa na sila tanggalin ang cylinder sa mga halaman. Wastong tinabi ng mga tauhan ni Mang Jose ang plastik na cylinder. Walang hangin, walang oxygen at walang tubig ang sumalubong sa mga halaman. Parang tuyot na irigasyon ang tubig na dumadaloy dito. Nagobserba sila ng ilang minuto at nagdesido na bumalik sa base. Binanangugot si Mang Jose noong kinagibihan dahil hindi maalis sa isip niya ang mga halaman. Bakit kaya ayaw nilang lumaki ginawan ko na lahat ng paaran. Bumangon siya at pumunta sa kuwarto kung saan pinapanood ang mga resepsyon ng kamerang itinalaga sa labas ng base. Bukas ngayon ang mga ilaw sa paligid nito at madilim pa rin ang langit. Hindi maaninagan ng sikat ng araw ang saging at rosas sa tatlong araw. Sa ilalim ng bawat halaman may maitim na batik na ngayon niya lang nakita. Pinapokus niya sa isang binatilyong teknisiyan ito. Ilang pagpalapit bago nahalata ni Mang Jose na gumagalaw ang maitim na batik. Nagtaka siya kung ano ito. Pinalapit pa niya ito. Nanglaki ang kanyang mga mata parang mga langgam o insekto ang gumagalaw sa pagitan ng lupang galing sa Earth at ang pulang buhangin ng Mars.
Nagmadaling lumabas si Mang Jose ng base hindi man lang ginising ang mga kasamahan sa nadiskubre. Maya-maya dumating na siya sa puno ng saging. Gamit ang microlens tiningnan niya ng mabuti ang mga maliit na itim na tuldok sa lupa. Kinakain nila ang puno ng saging gamit ang kanilang bungagang maliit na halos kalahati ng kanilang katawan. Kasinglaki ang insekto ng langgam, may apat na paa at malaking bunganga. Nakakapagtaka kung saan nito dinadala ang kinakain at maliit lang naman ang pangangatwan nito. Marahil kailangan niyo itong sundan. Linya linya ang haba ng mga langgam mula sa puno ng saging at rosas umaabot ito ng milya. Nakalimutan na niyang bigyan ng patnugot ang base ukol sa kanyang lokasyon. Nalimutan na niya ito sa kanyang pagsunod sa mga insekto.
Nakakapagtaka na hindi siya pinapansin ng mga malanggam na insekto. Patuloy lang sila papunta sa puno ng saging para kainin unti-unti at pati na rin ang rosas. Mahalagang malaman niya kung ano ang implikasyon ng pagkain ng mga halaman. Likas sa isang halaman ang mamatay sa kakulangan ng oxygen. Nagsisimula itong mabulok pagkatapos ng isang linggo ayon sa kanyang mga obersbasyon. Hapo na siya sa pagod at pagkawala ng hininga pero pinagpatuloy pa rin niya ang paglalakad sa pagsunod sa nadiskubreng insekto. Sa malayo parang may naaninag siyang pigura pero kulang pa ang liwanag galing sa araw para malaman niya kung ano ito. Alam niya na kulang ang sarili niyang oxygen para makabalik pa sa base pero hindi siya mapakali sa natanaw na pigura. Palapit na siya ng palapit sa pigura at parang dumarami ito. Sumulpot ang isa o dalawa sa magkabilang gilid nito at parang korteng puno. Tinahak parin ni Mang Jose ang matigas at kung minsan malambot na putik ang buhangin ng Mars. Nasa tabi pa rin niya ang mga langgam na sinusundan. Hinihingal na si Mang Jose at nararamdaman ang kakulangan ng kanyang sariling hangin wari sinasabing napakatanga niya at hindi siya nagiwan ng mensahe sa base. Lumalapit na siya sa mga pigura. Madilim pa rin ang paligid at lalong nahihirapan siya sa paglakad. Bumibigay na rin ang munting flashlight na may takdang oras bago maubasan ng liwanag.
Namatay ng tuluyan ang flashlight. Hindi na niya makita ang mga langgam at ang dinadaanan pero sumulong parin si Mang Jose. Unti-unti ng nawawala ang kanyang lakas. Nasa isip niya na malapit na ang mga pigura sa dilim. Mabigat ang bawat hakbang. Mula sa hakbang naging paluhod na gapang. Hanggang mga siko na lang ang kanyang ginagamit. Puro basurang hangin na ang hinihinga niya. Gusto na niyang tanggalin ang helmet ng space suit. Tinanggal niya ito iinisip na mamatay din lamang siya. Kadilimang hindi maipipinta ang sumunod sa pagpikit ng kanyang mga mata. Isang nakakasilaw na sinag ang gumising kay Mang Jose. Binuksan niya ang kanyang mga mata. Langit na ba ito tanong niya sa kanyang sarili. Sa paglingon niya sa likod isang gubat ng mga puno ng saging at amoy ng bango ng rosas. Umaninag ang mga hiyas ng araw at dumampi sa kanyang mata. Nasilaw siya at sa kaunting espasyo sa tabi ng mga rosas nakakahinga na ng malaya si Mang Jose, nagdadalawang isip pa rin kung magtatagal ang nakakginhawang buga ng oxygen mula sa kanyang mga baga.
[rebiso ng naunang kuwento sa Sayens Piksiyon at naglathala ng bagong katapusan]
Halos magsasampung taon na siya sa base at pinababayaan naman siya ng mga kapwa sayentipiko na gawin ang kanyang munting proyekto. Mula sa pagtatanim ng maliit na mongo sa paligid ng base, unti-unting lumawak ang kanyang inaasahang pagtubo ng mga halaman. Lumikha siya ng mga ispesyal na kagamitan para makapag-araro at mahukay ng husto ang lupa. Gumawa rin siya ng makina na nagtutuhog ng tubo sa ilalim ng lupa para ipasok ang tubig. Ayon sa kanyang obserbasyon nasisipi lamang ng lupa ang 50 porsiyento ng tubig at naglalaho naman sa kalawakan ang kalahati nito. Ilang taon bago niya napagana ang paglagay ng tubig sa ganitong paraan. Mula sa Earth nagpapadala siya ng iba't ibang buto ng tanim. Gulay, prutas o halaman lang susubukan ito ni Mang Jose itanim sa isang buwan at kalahati. Unang tinanim niya ang palay at wheat. Nag-araro siya ng mga hanay para rito ilang metro ang layo sa base. Mag-isa lang siya kung magtanim at hindi pinapalampas ng tatlong hanay ang bawat tanim. Sumunod ang pagtanim ng sili, kamatis, mais, malunggay, patatas, cassava, ubas, pinya, talong at marami pang iba. Nagtutusok siya ng karatula para magsilbing palantandaan at linya kung ano ang nakatanim sa bawat hanay.
Araw-araw siyang lumalabas sa base at dinidiligan o pinapaagos ang prosesadong tubig mula sa munting tanke na naipon sa ilang linggo. Hangarin ni Mang Jose ang makapagpatubo ng mga halaman, puno at tanim sa natural na kalikasan ng planetang Mars. Walang oxygen na nalalanghap ang mga halaman kaya komplikado ang proseso kung makakapagpalaki ng halaman sa mukha ng Mars. Ito ang plano para baka kung sakali na makapagpalabas ng oyxgen galing sa mga halaman. Isa sa mga problema rin ni Mang Jose ang kawalan ng ulap, ulan at araw. Nandiyan ang araw ngunit hindi matansiya kung makakabuti ito o makakasama sa mga halaman. Mahirap man gawin ipinagpapatuloy niya ang pagtuklas sa pagpapalago ng natural na puno at halaman sa planeta.
Masuwerte si Mang Jose dahil nakapagpalaki na siya ng halaman ngunit sa loob ito ng base at gamit ang matabang lupa galing sa Earth. Kapag dumating ito sa sapat na laki sa kanya niya ito ilalabas. Dalawang halaman ito una ang saging at bulaklak ng rosas. Umusbong na ang mga talulot ng bulaklak ng rosas at nagbunga na ang unang saging sa artipisyal na kondisyon sa loob ng base. Ilalabas na niya ito sa unang pagkakataon. Nakalagay sa malaking mga plastik na selyadong cylinder nagpatulong siya sa ibang kasamahan upang itanim ito. Suot-suot ang masisikip na space suit lumabas ang limang tauhan galing sa base. Karga nila sa isang gumagalaw na metal na kariton ang mga cylinder kung nasaan ang mga halaman. Ilang unos ang dapat malampasan para maging matagumpay ang paglalagay ng mga halaman. Ilang metro mula sa base ibinaba na nila ang mga cylinder. Nilapag ito sa isang parte ng lupa na malambot at nabungkal na ng nakaraan. Tinanggal ni Mang Jose ang takip sa ilalim ng halaman. Bumuhos ang buhangin nito sa butas at nahulog ng pirme. Inaayos ng mga kasamahan ni Mang Jose ang
pagpipi ng lupa. Sa unang mga araw hindi nila tatangalin ang cylinder susubukan lamang nila kung uusbong ang puno ng saging na nakatindig sa halong buhangin ng Earth at ng Mars. Nilapag naman sa kaliwa nito ang hanay ng tanim na Rosas. Katulad ng ginawa sa saging nakabungkal na rin ang mga lupa upang mailagay na lang ng mas madalin ang halaman. Kahit selyado ang cylinder naiisip nila ang mabangong amoy ng mahalimuyak na bulaklak. Katulad rin ng ginawa sa naunang halaman iniwan nila na nakalagay pa rin ang cylinder at babalikan na lang pagkatapos ng tatlong araw na obserbasyon mula sa itinamin na kamera sa palibot ng parehong halaman.
Lumipas ang dalawang araw at walang nagbago sa parehong halaman. Masama ang kutob ni Mang Jose na hindi magiging tagumpay ang kanilang proyekto. Nagsimula na siya ngayon na maghanap ng iba pang buto sa mga bagong dating na kargo mula sa Earth. Dumating ang kinabukasan at handa na sila tanggalin ang cylinder sa mga halaman. Wastong tinabi ng mga tauhan ni Mang Jose ang plastik na cylinder. Walang hangin, walang oxygen at walang tubig ang sumalubong sa mga halaman. Parang tuyot na irigasyon ang tubig na dumadaloy dito. Nagobserba sila ng ilang minuto at nagdesido na bumalik sa base. Binanangugot si Mang Jose noong kinagibihan dahil hindi maalis sa isip niya ang mga halaman. Bakit kaya ayaw nilang lumaki ginawan ko na lahat ng paaran. Bumangon siya at pumunta sa kuwarto kung saan pinapanood ang mga resepsyon ng kamerang itinalaga sa labas ng base. Bukas ngayon ang mga ilaw sa paligid nito at madilim pa rin ang langit. Hindi maaninagan ng sikat ng araw ang saging at rosas sa tatlong araw. Sa ilalim ng bawat halaman may maitim na batik na ngayon niya lang nakita. Pinapokus niya sa isang binatilyong teknisiyan ito. Ilang pagpalapit bago nahalata ni Mang Jose na gumagalaw ang maitim na batik. Nagtaka siya kung ano ito. Pinalapit pa niya ito. Nanglaki ang kanyang mga mata parang mga langgam o insekto ang gumagalaw sa pagitan ng lupang galing sa Earth at ang pulang buhangin ng Mars.
Nagmadaling lumabas si Mang Jose ng base hindi man lang ginising ang mga kasamahan sa nadiskubre. Maya-maya dumating na siya sa puno ng saging. Gamit ang microlens tiningnan niya ng mabuti ang mga maliit na itim na tuldok sa lupa. Kinakain nila ang puno ng saging gamit ang kanilang bungagang maliit na halos kalahati ng kanilang katawan. Kasinglaki ang insekto ng langgam, may apat na paa at malaking bunganga. Nakakapagtaka kung saan nito dinadala ang kinakain at maliit lang naman ang pangangatwan nito. Marahil kailangan niyo itong sundan. Linya linya ang haba ng mga langgam mula sa puno ng saging at rosas umaabot ito ng milya. Nakalimutan na niyang bigyan ng patnugot ang base ukol sa kanyang lokasyon. Nalimutan na niya ito sa kanyang pagsunod sa mga insekto.
Nakakapagtaka na hindi siya pinapansin ng mga malanggam na insekto. Patuloy lang sila papunta sa puno ng saging para kainin unti-unti at pati na rin ang rosas. Mahalagang malaman niya kung ano ang implikasyon ng pagkain ng mga halaman. Likas sa isang halaman ang mamatay sa kakulangan ng oxygen. Nagsisimula itong mabulok pagkatapos ng isang linggo ayon sa kanyang mga obersbasyon. Hapo na siya sa pagod at pagkawala ng hininga pero pinagpatuloy pa rin niya ang paglalakad sa pagsunod sa nadiskubreng insekto. Sa malayo parang may naaninag siyang pigura pero kulang pa ang liwanag galing sa araw para malaman niya kung ano ito. Alam niya na kulang ang sarili niyang oxygen para makabalik pa sa base pero hindi siya mapakali sa natanaw na pigura. Palapit na siya ng palapit sa pigura at parang dumarami ito. Sumulpot ang isa o dalawa sa magkabilang gilid nito at parang korteng puno. Tinahak parin ni Mang Jose ang matigas at kung minsan malambot na putik ang buhangin ng Mars. Nasa tabi pa rin niya ang mga langgam na sinusundan. Hinihingal na si Mang Jose at nararamdaman ang kakulangan ng kanyang sariling hangin wari sinasabing napakatanga niya at hindi siya nagiwan ng mensahe sa base. Lumalapit na siya sa mga pigura. Madilim pa rin ang paligid at lalong nahihirapan siya sa paglakad. Bumibigay na rin ang munting flashlight na may takdang oras bago maubasan ng liwanag.
Namatay ng tuluyan ang flashlight. Hindi na niya makita ang mga langgam at ang dinadaanan pero sumulong parin si Mang Jose. Unti-unti ng nawawala ang kanyang lakas. Nasa isip niya na malapit na ang mga pigura sa dilim. Mabigat ang bawat hakbang. Mula sa hakbang naging paluhod na gapang. Hanggang mga siko na lang ang kanyang ginagamit. Puro basurang hangin na ang hinihinga niya. Gusto na niyang tanggalin ang helmet ng space suit. Tinanggal niya ito iinisip na mamatay din lamang siya. Kadilimang hindi maipipinta ang sumunod sa pagpikit ng kanyang mga mata. Isang nakakasilaw na sinag ang gumising kay Mang Jose. Binuksan niya ang kanyang mga mata. Langit na ba ito tanong niya sa kanyang sarili. Sa paglingon niya sa likod isang gubat ng mga puno ng saging at amoy ng bango ng rosas. Umaninag ang mga hiyas ng araw at dumampi sa kanyang mata. Nasilaw siya at sa kaunting espasyo sa tabi ng mga rosas nakakahinga na ng malaya si Mang Jose, nagdadalawang isip pa rin kung magtatagal ang nakakginhawang buga ng oxygen mula sa kanyang mga baga.
[rebiso ng naunang kuwento sa Sayens Piksiyon at naglathala ng bagong katapusan]
filipino science fiction
20060903
Sakang Bakal
Bumulagda sa harap ng Departamento ng Agrikultura si Peping. Tinapon siya ng dalawang guwardiyang asul ang uniporme. Pang labing limang beses na siya nahahantong sa ganitong sitwasyon. Kasapi si Peping sa Alyansa ng mga Magsasaka sa Pilipinas. Matagal na kasing itinataguyod ng kanyang organisasyon na ibalik ang dating pamaraan ng pagsasaka at ibasura ang mga mekanikal na robot na gumagawa ng kanilang trabaho. Ipinatupad ng gobyerno ang Robot Farmer act noong 2020. Nakasaad dito ang pagtalaga ng mga robot na magsasaka at palitan ang mga lokal na mamamayan para sa mas mabilis na produksiyon ng agrikultura sa bansa. Maraming naapektuhan na magsasaka lalong lalo na ang galing sa mga maliit na bayan na kung saan ito lamang ang pangunahing hanapbuhay. Wala nang tiempo muerto dahil habangbuhay ng patay ang kabuhayan.
Ngayon araw na ito hindi man lang nakaapak sa loob ng opisina ng kalihim si Peping. Noong unang beses pinagbigyan siya na sabihin ang hinaing. Sa haba ng kanyang makahabag-damdaming talumpati sa harap ng kalihim walang sinabi ito kundi ang
"salamat po kung mararapatin niyo lang na magsulat ng pormal na reklamo sa departamento kausapin niyo ang sekretarya sa labas". Wala man lang siya sinabi tungkol sa problema ng matinding kahirapan at kawalan ng hanapbuhay ng mga magsasaka. Kung meron lang sana ginagawa ang gobyerno sa mga napektuhan ng batas. Walang silang siguradong maririnig na reklamo. Nagpatuloy si Peping sa kanyang tungkulin bilang tagapagsalita ng alyansa na makipag-usap sa kalihim sinunod din niya ang payo nito at daang-daang kasulutan na ang naibigay niya. Pitong taon na niya ito ginagawa, dalawang beses lang siya sa isang taon nakakaluwas mula sa probinsiya ng Isabela dahil sa kakapusan ng pondo ng Alyansa. Ikawalong taon na niya at ikalabimlimang pagsubok na makamit ang kanilang inaasam na reporma at tulong mula sa gobyerno. Wala ring magawa ang mga haciendero at haciendera dahil nasasakop sila sa batas na ito, kahit ayaw nilang gumamit ng robot napilitan sila dahil malaking halaga ang ibubuwis nila kung ayaw nilang sumunod. Kaya wala talagang mapupuntahan ang mga magsasaka.
Marami na ang lumuwas ng Maynila para maghanap ng trabaho pero bumalik din sila dahil walang kumukuwa sa kanilang kahit bilang katulong lamang. Naging mangingisda ang ibang magsasaka. Kaya napilitan silang lumisan sa malulupang bayan patungo sa malapit
sa dalampasigan. Pero nanganganib din na mawala ang hanapbuhay na ito dahil sa napipintong batas ng "Fishing Robot Act" na maipapatupad ng walang dalawang taon. Nawalan din ng trabaho ang mga guro na nagtuturo tungkol sa pagsasaka, mga ahensiya na tumutulong sa pagsasaka, mga opisyal sa gobyerno na bihasa sa pagsasaka. Hindi sila katulad ng mga totoong magsasaka na ito lang ang alam sa buhay. Patuloy pa rin si Peping kahit mahina, maysakit at tumatanda na sa kanyang hangarin na mabigyan ng kaukulang pansin ang magsasakang Filipino. Tumaas man ang produksiyon ng agrikultura sa bansa, natulungan man nito ang ekonomiya nawala naman nito ang paglilingkod sa taong bayan.
Babalik na naman si Peping sa kanyang bayan na walang dalang magandang balita. Sa palagay niya mamatay siya na hinding makikita na bigyan ng pagkakataon ng gobyerno ang mga magasasaka na mamuhay uli ng simple, matiwasay at binibigay ang dugo't pawis sa paglilingkod sa bayan. Umaasa pa rin siya na sa susunod na pagbalik dala na niya ang pag-asa at balitang hinihintay na marinig sa nakalipas na pitong taon.
[mula ang orihinal na maikling kuwento sa sayenspiksiyon.motime.com nagbago rin ako ng ilang mga pagkakamali]
Ngayon araw na ito hindi man lang nakaapak sa loob ng opisina ng kalihim si Peping. Noong unang beses pinagbigyan siya na sabihin ang hinaing. Sa haba ng kanyang makahabag-damdaming talumpati sa harap ng kalihim walang sinabi ito kundi ang
"salamat po kung mararapatin niyo lang na magsulat ng pormal na reklamo sa departamento kausapin niyo ang sekretarya sa labas". Wala man lang siya sinabi tungkol sa problema ng matinding kahirapan at kawalan ng hanapbuhay ng mga magsasaka. Kung meron lang sana ginagawa ang gobyerno sa mga napektuhan ng batas. Walang silang siguradong maririnig na reklamo. Nagpatuloy si Peping sa kanyang tungkulin bilang tagapagsalita ng alyansa na makipag-usap sa kalihim sinunod din niya ang payo nito at daang-daang kasulutan na ang naibigay niya. Pitong taon na niya ito ginagawa, dalawang beses lang siya sa isang taon nakakaluwas mula sa probinsiya ng Isabela dahil sa kakapusan ng pondo ng Alyansa. Ikawalong taon na niya at ikalabimlimang pagsubok na makamit ang kanilang inaasam na reporma at tulong mula sa gobyerno. Wala ring magawa ang mga haciendero at haciendera dahil nasasakop sila sa batas na ito, kahit ayaw nilang gumamit ng robot napilitan sila dahil malaking halaga ang ibubuwis nila kung ayaw nilang sumunod. Kaya wala talagang mapupuntahan ang mga magsasaka.
Marami na ang lumuwas ng Maynila para maghanap ng trabaho pero bumalik din sila dahil walang kumukuwa sa kanilang kahit bilang katulong lamang. Naging mangingisda ang ibang magsasaka. Kaya napilitan silang lumisan sa malulupang bayan patungo sa malapit
sa dalampasigan. Pero nanganganib din na mawala ang hanapbuhay na ito dahil sa napipintong batas ng "Fishing Robot Act" na maipapatupad ng walang dalawang taon. Nawalan din ng trabaho ang mga guro na nagtuturo tungkol sa pagsasaka, mga ahensiya na tumutulong sa pagsasaka, mga opisyal sa gobyerno na bihasa sa pagsasaka. Hindi sila katulad ng mga totoong magsasaka na ito lang ang alam sa buhay. Patuloy pa rin si Peping kahit mahina, maysakit at tumatanda na sa kanyang hangarin na mabigyan ng kaukulang pansin ang magsasakang Filipino. Tumaas man ang produksiyon ng agrikultura sa bansa, natulungan man nito ang ekonomiya nawala naman nito ang paglilingkod sa taong bayan.
Babalik na naman si Peping sa kanyang bayan na walang dalang magandang balita. Sa palagay niya mamatay siya na hinding makikita na bigyan ng pagkakataon ng gobyerno ang mga magasasaka na mamuhay uli ng simple, matiwasay at binibigay ang dugo't pawis sa paglilingkod sa bayan. Umaasa pa rin siya na sa susunod na pagbalik dala na niya ang pag-asa at balitang hinihintay na marinig sa nakalipas na pitong taon.
[mula ang orihinal na maikling kuwento sa sayenspiksiyon.motime.com nagbago rin ako ng ilang mga pagkakamali]
filipino science fiction
20060901
Mensahe
To: President Lacson
Fr: Departmento ng Nasyonal na Depensa
Kataastasan na Pangulo:
Sa paglapit ng Tsina sa ating mga border naglabas ang bawat departamento ng kanilang boto at dahilan sa pagdeklara ng gera sa bansang Tsina.
Agrikultura: Hindi. Sa isang gera masisira ang ating mga tanim at lalong baba ang kabuuang produksiyon sa lokal na gulay, palay at prutas.
Depensa: Oo. Kailangan nating protektahan ang ating mga border at bansa.
Ekonomiya: Hindi. Magastos ang sumabak sa gera. Mas magastos rin ang mga nasirang ari-arian pagkatapos ng isang gera.
Enerhiya: Oo. Gamit ang nuclear na enerhiya sa ating mga sasakyang pangdigma masusubakan natin ang lakas nito.
Kalikasan: Hindi. Masama sa kalikasan ng bansa. Lalong lalo na kung magkakaroon ng Nuclear na pagsabog gamit ng mga missiles ng Tsina.
Foreign Affairs: No. The country would send a strong negative message and declaring war against another.
Kalusugan: Hindi. Kaya ba ng bansa ang maraming mamatay at kaya ba ng mga hospital gamuting ang may sugat kapag may gera.
Justice: Oo.
Labor: Hindi. Mahihikayat ang mamayan na umalis sa kanilang mga trabaho para gumawa ng armas o sumali sa hukbo.
Lokal Gobyerno: Hindi. Pero nagtatanong kung ano ang gagawin ng mga mayor at governor kapag nagkagera.
DOST: Oo. Magagamit natin ang makabagong automatic rifles, heat-seeking-laser-guided missiles at nuclear pistols.
Transportation: Hindi. Walang magandang dahilan para pumasok sa gera.
Tourism: Hindi. Paano tayo makakaakit ng bagong mga turista kung delikado rito?
To: General Mao Mao Xung
Fr. Intelligence Sweeper Pux Lan Kun
Mahal na Heneral Xung,
Natagpuan namin ang sulat na ito kasama pa ng iba sa aming paghahanap ng impormasyon. Kaya pala bumagsak kaagad ang Pilipinas sa ating pagsakop. Mabuhay ang Tsina!
Katapusan ng Report
Pux Lan Kun
Intelligence Sweeper
[base sa isang maikling kuwento ni Ben Bova]
filipino science fiction
Fr: Departmento ng Nasyonal na Depensa
Kataastasan na Pangulo:
Sa paglapit ng Tsina sa ating mga border naglabas ang bawat departamento ng kanilang boto at dahilan sa pagdeklara ng gera sa bansang Tsina.
Agrikultura: Hindi. Sa isang gera masisira ang ating mga tanim at lalong baba ang kabuuang produksiyon sa lokal na gulay, palay at prutas.
Depensa: Oo. Kailangan nating protektahan ang ating mga border at bansa.
Ekonomiya: Hindi. Magastos ang sumabak sa gera. Mas magastos rin ang mga nasirang ari-arian pagkatapos ng isang gera.
Enerhiya: Oo. Gamit ang nuclear na enerhiya sa ating mga sasakyang pangdigma masusubakan natin ang lakas nito.
Kalikasan: Hindi. Masama sa kalikasan ng bansa. Lalong lalo na kung magkakaroon ng Nuclear na pagsabog gamit ng mga missiles ng Tsina.
Foreign Affairs: No. The country would send a strong negative message and declaring war against another.
Kalusugan: Hindi. Kaya ba ng bansa ang maraming mamatay at kaya ba ng mga hospital gamuting ang may sugat kapag may gera.
Justice: Oo.
Labor: Hindi. Mahihikayat ang mamayan na umalis sa kanilang mga trabaho para gumawa ng armas o sumali sa hukbo.
Lokal Gobyerno: Hindi. Pero nagtatanong kung ano ang gagawin ng mga mayor at governor kapag nagkagera.
DOST: Oo. Magagamit natin ang makabagong automatic rifles, heat-seeking-laser-guided missiles at nuclear pistols.
Transportation: Hindi. Walang magandang dahilan para pumasok sa gera.
Tourism: Hindi. Paano tayo makakaakit ng bagong mga turista kung delikado rito?
To: General Mao Mao Xung
Fr. Intelligence Sweeper Pux Lan Kun
Mahal na Heneral Xung,
Natagpuan namin ang sulat na ito kasama pa ng iba sa aming paghahanap ng impormasyon. Kaya pala bumagsak kaagad ang Pilipinas sa ating pagsakop. Mabuhay ang Tsina!
Katapusan ng Report
Pux Lan Kun
Intelligence Sweeper
[base sa isang maikling kuwento ni Ben Bova]
filipino science fiction
20060831
The Duplicated President
The podium in the centre of a rebuilt Qurino Grandstand was waiting for a speaker to come up. The area was filled of supporters, military soldiers, and the obliged citizens. In short time they will see the oath taking of the new President of Democracy. The man whom votes against the nearest competitor was over 50 million. The Opposition was here for their respective duties and TV time. Albeit all the people, the man who would speak is alone. He has no family only a past that dead scientists only knew.
40 years ago, the government in secrecy from the country and its sitting president divulged in a project that would seem solve the unending crisis of corrupted, unlawful, unworthy politicians taking post in the government. Geneticists were picked for the daunting task of creating the perfect DNA for the government. Names withheld and families uninformed they toiled for a decade or so finding strains of DNA for different characteristics. Searching in Cavite for traces of Aguinaldo remains, opening the freezing casket of Marcos, grave-robbing for bones of Roxas, Quirino, Quezon and Magsaysay, nicking hair from the dying Estrada and removing a mole from the assassinated Arroyo the geneticists worked hard to get every trait of DNA they could. The project was based on obtaining DNA from past presidents of the country taking out a certain code and storing it for a final solution.
Backstage the new President awaits his cue. Dressed in a natty traditional Barong Tagalog, he walks back and forth rehearsing his first statement as the most powerful authority in the land. Rubbing all thoughts of nefariously remarks at the opposition flabbergasting comments the day before on fraud, he concentrated on not building a facade that they may pick up on. As a female staff member with an iridescent negligee comes up to him signalling that he should be ready in a few minutes, the president calms himself down and slowly walk towards the door out to the stage.
Creating a DNA code from existing strains was something that has not been achieved in the history of science. Working to the apogee of what they could do geneticists partly conceded on making it happen. Armed with animosity of past government officials they found the sweet spot for the new code. The completion of strain lies on artificially inseminating it to a host. Randomly choosing a healthy woman, they carefully injected it directly to the egg. In able not to catch the natural strain of the body, a protective strain that catches all alien traits, once the child is born would be removed. The birth goes smoothly but the woman couldn't bear much of the pain and died afterwards. Stripping the strain before the baby goes to the nursery only the future would tell if the doctors did it right.
Stepping out on to the stage, the crowds stood tall cheering, clapping and jeering to the 5'10" tan skinned man walking unto the podium the president with game face on stopped and stared at the packed audience. The President of the , an enormous introduction from the P.A. filled the grandstand and with respect all people attending stood. The usual ceremonial rites of flag raising, prayers and oath-taking took place. The president staying in his podium preparing for his big speech waited patiently.
For the government’s sake, people who took part in the project were silenced either by force or natural causes. They didn't live to see a man grow in to becoming the greatest politician to have emerged for the last century. Graduating at the top of his class, surviving military training and combat, breaking into language barriers, fighting for the poor, living simply in small houses, eating with his hands, debating and gaining ground against political figures whilst a young student, solving economic problem here and there and winning every electoral bid the future President was on the right track.
"Mabuhay Pilipinas!" It was the opening remark of a long speech by the new President. The uncanny abilities to reach out and be heard were one of the strong characteristics of the newly voted Chief of State. Crowds roared with it. Continuing after the silence the President summarizes his plan for a new government. Stipulations of the trashing of old laws and traditions replacing it with more just counterparts that would serve both government and people reverberated clearly. He did not promise one thing but said that action would be done no talk is needed. Sitting queasy in the background is the opposition. Still not taking an embarrassing defeat on margins of victory of the new President their eyes roam the horizon above the crowd. In the shadows at the back of the jeering audience, up high in a deserted historical landmark building, a man looks on. Resting on his arms and shoulder is a 100th Anniversary Commemorative Edition Springfield Rifle Military Issue loaded for action. With instructions from an unknown source he was waiting for a keyword in the speech before he pulls the trigger.
"..I stand here before you as a Filipino with a vision. A mission to free our country of hatred, poverty and undying political innuendos. I am the President and I would not yield to every corrupt, unjust, unlawful official that has hindered our country for many years. Opposition" the President continued on his speech but at the last word a silence breaking shot was heard. The crowds erupted; the military attentively tries to calm the situation, people were panicking heading for the gate exits. Military can't appease them all. Shots fired from every direction. A frenzy stampede of women, men and children ensued while losing their shoes, sandals, and slippers getting stomped by their fellow men. Amidst the panic of the people, a man lies on the centre of the stage. Numbed by the gunshot and bleeding from the right his eyes froze. Just like a road kill carcass being passed by.
filipino science fiction
40 years ago, the government in secrecy from the country and its sitting president divulged in a project that would seem solve the unending crisis of corrupted, unlawful, unworthy politicians taking post in the government. Geneticists were picked for the daunting task of creating the perfect DNA for the government. Names withheld and families uninformed they toiled for a decade or so finding strains of DNA for different characteristics. Searching in Cavite for traces of Aguinaldo remains, opening the freezing casket of Marcos, grave-robbing for bones of Roxas, Quirino, Quezon and Magsaysay, nicking hair from the dying Estrada and removing a mole from the assassinated Arroyo the geneticists worked hard to get every trait of DNA they could. The project was based on obtaining DNA from past presidents of the country taking out a certain code and storing it for a final solution.
Backstage the new President awaits his cue. Dressed in a natty traditional Barong Tagalog, he walks back and forth rehearsing his first statement as the most powerful authority in the land. Rubbing all thoughts of nefariously remarks at the opposition flabbergasting comments the day before on fraud, he concentrated on not building a facade that they may pick up on. As a female staff member with an iridescent negligee comes up to him signalling that he should be ready in a few minutes, the president calms himself down and slowly walk towards the door out to the stage.
Creating a DNA code from existing strains was something that has not been achieved in the history of science. Working to the apogee of what they could do geneticists partly conceded on making it happen. Armed with animosity of past government officials they found the sweet spot for the new code. The completion of strain lies on artificially inseminating it to a host. Randomly choosing a healthy woman, they carefully injected it directly to the egg. In able not to catch the natural strain of the body, a protective strain that catches all alien traits, once the child is born would be removed. The birth goes smoothly but the woman couldn't bear much of the pain and died afterwards. Stripping the strain before the baby goes to the nursery only the future would tell if the doctors did it right.
Stepping out on to the stage, the crowds stood tall cheering, clapping and jeering to the 5'10" tan skinned man walking unto the podium the president with game face on stopped and stared at the packed audience. The President of the , an enormous introduction from the P.A. filled the grandstand and with respect all people attending stood. The usual ceremonial rites of flag raising, prayers and oath-taking took place. The president staying in his podium preparing for his big speech waited patiently.
For the government’s sake, people who took part in the project were silenced either by force or natural causes. They didn't live to see a man grow in to becoming the greatest politician to have emerged for the last century. Graduating at the top of his class, surviving military training and combat, breaking into language barriers, fighting for the poor, living simply in small houses, eating with his hands, debating and gaining ground against political figures whilst a young student, solving economic problem here and there and winning every electoral bid the future President was on the right track.
"Mabuhay Pilipinas!" It was the opening remark of a long speech by the new President. The uncanny abilities to reach out and be heard were one of the strong characteristics of the newly voted Chief of State. Crowds roared with it. Continuing after the silence the President summarizes his plan for a new government. Stipulations of the trashing of old laws and traditions replacing it with more just counterparts that would serve both government and people reverberated clearly. He did not promise one thing but said that action would be done no talk is needed. Sitting queasy in the background is the opposition. Still not taking an embarrassing defeat on margins of victory of the new President their eyes roam the horizon above the crowd. In the shadows at the back of the jeering audience, up high in a deserted historical landmark building, a man looks on. Resting on his arms and shoulder is a 100th Anniversary Commemorative Edition Springfield Rifle Military Issue loaded for action. With instructions from an unknown source he was waiting for a keyword in the speech before he pulls the trigger.
"..I stand here before you as a Filipino with a vision. A mission to free our country of hatred, poverty and undying political innuendos. I am the President and I would not yield to every corrupt, unjust, unlawful official that has hindered our country for many years. Opposition" the President continued on his speech but at the last word a silence breaking shot was heard. The crowds erupted; the military attentively tries to calm the situation, people were panicking heading for the gate exits. Military can't appease them all. Shots fired from every direction. A frenzy stampede of women, men and children ensued while losing their shoes, sandals, and slippers getting stomped by their fellow men. Amidst the panic of the people, a man lies on the centre of the stage. Numbed by the gunshot and bleeding from the right his eyes froze. Just like a road kill carcass being passed by.
filipino science fiction
20051016
Takbong 65
"Jose, anong ireregalo mo pagdating ng kaarawan ng iyong itay?" tanong ng tisoy na may pilak na buhok, narinig ko pero hindi ako sumagot.
"Jose?" ulit nito.
"Ha?, sorry hindi kita narinig," sagot ko.
"Sabi ko di ba malapit na ang bertdey ng itay mo? Naalala ko kasi noong inimbitahan mo ako na pumunta sa bahay ninyo noong nakaraang taon."
"Ah, Oo, hindi ko pa alam, marami tayong tinatrabaho ngayong linggo kaya hindi ko na pansin na malapit na ang kaarawan ni itay," sagot ko na parang iniiwasan ang tungkol dito.
"Sabihin mo na lang kung bibili ka na at sasabay na rin ako sa iyo." sagot nito sabay umalis saking paningin.
Sa totoo matagal ko ng iniisip ang tungkol dito. Nagsinungaling ako kay Pol sa tanong niya kanina. Matagal ng bumubulabog sa aking isipan ang padating na kaarawan ni itay. Isang linggo na lang. Pitong araw ko na lang siya makakasama o mas kaunti pa sa dami ng trabaho. Sa darating na bertdey magiging 65 na siya.
65.
Masyadong maikli ang panahon para mawalay ako sa kanya. Hindi ko sinabi kay Pol ang tunay na edad ni itay tiyak siguradong iba ang magiging reaksyon nito. Natatakot ako at wala na kong magagawa pagsapit ng araw na iyon. Maraming taon na ang nakalipas ng kausapin ako ni itay tungkol sa kanyang ika-65 na kaarawan. Dadakpin na siya ng gobyerno at ilalayo sa kanyang pamilya kung hindi siya sumunod mapapahamak naman ang kanyang pamilya. Hindi raw niya kaya tanggapin na isakprisyo ang pamilya para lang sa kanya. Kahit patong-patong pa ang trabaho na dapat kong gawin isa lang palagi ang nasa loob ng aking utak. Ang RA 32501.
Bumalik ako sa ginagawang trabaho sa kompyuter. Kailangan ng maipasa ito bago ang dedlayn mamayang hapon. Kakatapos lang ng lunch break at may apat na oras pa ako para gawin ito. Isa akong manunulat o mamahayag sa online bullettin ng gobyerno na www.gobyernobalita.ph. Sampung taon na ako rito nakikipagsabayan sa malalaking diyaryo, telebisyon at iba pang online news bullettin pero kami ang isa sa mga opisyal na nagpapahayag ng mga isyu galing mismo sa palasyo. Tiningnan ko ang blankong screen inilagay ang pamagat na "Mga Ekonomista Nagpulong para sa Bansa" ni Jose Sampaloc. Tumayo muna ako at nagsimulang maglakad papunta sa CR dahil kanina pang nalalamigan ang kalbo kong ulo.
Katamtamang tangkad ng Filipino si Jose, medyo may taba sa tiyan, maitim ang balbas, at may peklat sa leeg na parang sungay ng kalabaw. Kahit pa man kalbo siya hindi pinapakita ng mga katrabaho na mayabang ang dating niya.
Pinagpatuloy ko ang ginagawang artikulo na lalabas sa gabing bersiyon ng 'Gobalita'. Tapat ako sa serbisyo ko sa gobyerno, pinapanatili na walang pagkiling at diretso sa pagpapahayag. Kaya siguro palaging madaling tanggapin ng publiko ang inilalabas namin na mga balita. Maraming nagsasabi na hawak kami ng gobyerno pero pinababayaan naman kami na magpahayag ng malaya maliban lang sa pagkontra sa ibang malalaking isyu. Isang dekada ang nakalipas ng may malaking isyu ang lumabas ng nagsisimula pa lamang ako sa 'Gobalita'. Inilabas ang Republic Act No. 32501 o tinatawag ng mga mamayan na "Geriatric Kidnapping". Nakasaad sa polisiyang ito ang pagkuha ng gobyerno ng mga mamayan sa edad na 65 dahil hindi na sila produktibo at nakakabagal ng pag-unlad ng bansa. Kaya hindi ko maialis sa isipan ang sasapitin ng aking itay isang linggo na lang mula ngayong araw. Nangatog ang bituka ko sa pag-iisip nito. Maraming grupong Human Rights ang kumontra rito at marami rin ang namatay sa pagtatangol sa kanilang mga kamag-anak. Hindi maganda ang unang taon ng implementasiyon ng polisiya na ito pero hindi rin natinag ang gobyerno sa pagbasura nito. Unti-unting tumahimik ang mga grupo at mapait na tinanggap naman ng bawat pamilya ang sasapitin ng kamag-anak pagdating sa edad na 65. Wala sa aming grupo ang nagsalita laban dito. Wala rin namang nagsulat tungkol dito kundi ang opisyal na diyaryo ng gobyerno. Naalala ko pa ang headlayn: "RA 32501 to be implemented today". Nilihis ko ang pagalala nito at tinapos ang aking ginagawa. Ilang oras na lang makakauwi na rin ako. May paraan kaya para hindi dakpin ang aking ama?
Iniisip ko ito sa dalawang oras na trapik na sumalubong sa aking pag-uwi. Nakaramdam ng antok, pagod, gutom, lamig ng erkon, at naririnig ang mabagal na kanta sa radyo habang lumulutang ang utak sa sariling palaisipan kung may butas sa RA 32501. Dumating ako sa aking munting condo, studio type, tipikal na tirahan ng isang nag-iisa sa buhay. Matagal na ako nawalan ng ina, wala akong kapatid at si itay na lang ang pinakadugo ko. May natirang ulam sa ref at ito ang lalumin ngayong gabi.
Busog ang tiyan ni Jose at nagtungo siya sa kanyang kompyuter tebol na gawa sa narra. Makinis ang karayagan nito at matibay ang pagkakagawa.
Umupo ako sa silyang balat at malambot, binuksan ang laptop at binuksan ang programmang Contacts Manager. Naghahanap ako ng tao na makakatulong sa akin tungkol sa RA 32501 dahil mamahayag ako ng gobyerno marami akong kakilala. Sa pagmamasid ko sa mga pangalang gumagapang pababa napatigil ako sa isang pangalan. Isang beses ko pa lang siya nakilala. Ininterbyu ko siya tungkol sa krisis ng enerhiya sa Pilipinas. Hindi siya sang-ayon noon sa mga bagong patakaran ng Kagawaran ng Enerhiya at nagbitiw siya sa kanyang puwesto. Siya si Cesar Mahna. Dating mataas na tauhan ng kalihim. Siya ang ininterbyu ko dahil wala ang kalihim ng mga panahon na iyon. Baka may alam siya tungkol dito sa RA 32501.
Bakit siya sa lahat ng kakilala ko? Dahil siya lang ang pinakamalapit sa edad na 65 kung tama ang profile na nailagay ko. Sinulat ko ang numero niya sa isang papel at nagretiro na sa gabi bukas ko na lang siya tatawagan.
Tirik na ang araw at nararamdaman na ni Jose na umaga na. Naririnig na niya ang mga bosina ng kotse, naamoy ang usok na nangagaling sa automatic kettle. Bumangon siya at masakit ang katawan, nag-unat para magising lalo at naghilamos sa lababo. Kinuha niya ang takure at isinalin ang mainit na tubig sa tasa para makapagtsaa.
Pagkatapos uminom ng tsaa kinuha niya ang handset sa telepono at nagsimula mag-dayal.
"Hello, Good Morning, ito ba ang bahay ni Mr. Cesar Mahna." sabi ko ng maligalig.
"Oo, siya nga, sino sila?" sagot ng isang magaspang na boses ng lalake.
"Si Jose Sampaloc po ito ng gobalita, nandiyan po ba siya?" sagot at tanong ko ulit.
"Ah, Mr. sampaloc parang naalala kita, ano ang mapaglilingkod ko sa iyo?" sabi ni Cesar Mahna.
"Mr. Cesar, kayo po pala iyan, akala ko hindi niyo ako naalala, gusto ko lang sana magtanong sa inyo, kung mararapatin niyo po" dahan-dahan kong sinabi.
"Sige, walang problema tungkol saan ba ito?" tanong ni Mahna.
"Alam po naman natin lahat ang RA 32501, pero tatanungin ko po kayo bilang isang abogado at opisyal ng DOE kung may lusot o makakaiwas dito." sabi ko kahit alam kong nagbitaw na siya ng posisyon sa kagawaran.
"Tama na abogado ako pero hindi na ako opisyal ng DOE, matagal na akong umalis sa posisyon ko. Wala akong ibang maiimungkahi sa RA 32501 kundi isa itong kalabastugan ng gobyerno na inaaprubahan ng DOE noong nandoon pa ako." sagot ni Mahna ng malakas at matapat.
"Inaprubahan ng DOE? Diba ang DOST at DSWD ang gumawa ng batas na ito?" nagtataka kong tinanong sa kanya.
"Oo, pero kakaunti lang ang nakakalaman ng bagay na iyan, noong nasa DOE pa ako ng malaman ito pero hindi ito bagay na dapat pag-usapan sa telepono. Maraming nakikinig na maladuwende ang tainga, magkita tayo sa isang pampublikong lugar at ipapaliwanag ko sa iyo. Alam mo ba kung saan ang dating Luneta Park? doon tayo magkita." sabi nito sa akin na walang takot at pagalinlangan na parang matagal na kaming magkakilala.
"Opo sir, alam ko kung nasaan. Maghihintay po ako." sagot ko at nagpaalam kami sa isa't isa na magkikita pagkatapos ng isang oras.
Pumunta ako kung saan dati nakatayo ang monumento ni Jose Rizal ang pambansang bayani. Pinasabog ito ng mga ralliyista na kumukontra sa pagpapalakad ng nakaraang gobyerno. Patag na konkreto na lang ang makikita, nagmistulang isang malaking paradahan ito sa mga bumibisita sa kalapit na bagong tayong Freedom Park. Pinarada ko ang aking kotse at lumabas. Lumipas ang sampung minuto ng nakita ko ang padating na pulang kotse. Pumarada ito sa isang bakanteng islot. Bumaba ang panot at may puting buhok na maliit na lalaki. Makikita sa kanyang mukha ang guhit ng pagtanda. Siya si Cesar Mahna sa aking pagkakilala.
Lumapit si Jose sa kanya hindi niya nahalata ang dala-dalang folder sa kanang kamay ni Cesar.
"Mr. Cesar Mahna," sabi ko at sabay inalok ang kanang kamay.
"Ah, Mr. Sampaloc." hindi niya pinansin ang aking kamay at tinuro na doon kami maglakad sa may park.
"Marahil nagtataka ka at bakit dito ko gusto makipagkita, simbolo ng paglaya si Jose Rizal, simbolo ng pagiging manunulat na hindi takot na lumaban sa awtoridad.
Maraming kontrobersiya ang bumabalot sa hindi pagtayo muli ng monumento niya, nawala na daw ang bisa ng kanyang pagkabayani kaya binasura ng gobyerno ang pagpapatayo ng bagong monumento.
Ngayon sa iyong tinatanong. Isang dekada na ang nakalipas at lumubas ang RA 32501 o ang batas na pagkuha ng matatanda. Alam ko kung bakit ako ang napili mong tanungin dito kahit hindi ako bihasang abogado o kaibigan man lang na makikipagtiwalaan sa loob ng gobyerno. Tinanong mo ako dahil malapit na ako dumating sa edad na 65, tama ba ako?" tanong niya sa akin.
"Opo, ser." sagot ko ng mahinahon. "Pero gusto ko rin naman po talaga malaman ang tungkol dito dahil wala ng bumabatikos nito ngayon kahit napakaselan ang polisiyang ito." dagdag ko.
"Tunay na maselan ang bagay na ito. Malaking problema ang dinulot nito sa gabinete ng gobyerno. Nagkaroon ng botohan sa mga kalihim sa pagpapasa nito bago pa man ito maprubahan ng pangulo. Hati ang botohan at natira ang DOE bilang babasag sa tabla na ito. Sumangayon sila dahil isa sila sa mga gumawa at nangampanya rito pero walang alam ang ibang kalihim doon. Sagot daw ito sa krisis ng enerhiya. Sagot daw ito sa problema ng pagbibigay kuryente sa mga mamayan. Lihim sa mga mamayan unti-unti nilang ginawa ang isang pasilidad sa Mindanao. Kasama ang DOST at DPWH, pinalibutan nila ito ng mataas na pader,kuryenteng bakod, at militar na magroronda. Kaya walang may-alam kung ano ang nasa loob nito. Noong nasa opisina pa ako ng DOE nakatanggap ako ng dokumento kung ano ang silbi ng pasilidad na ito. Magiging bagong tirahan daw ito ng mga matatanda. Kung tirahan ito ng matatanda bakit nila kailangan bantayan ng ganon katindi. Nang maprubahan ang batas naisama ito sa bilang isang instituto na magsisilbing bagong teritoryo o tirahan para sa matanda lamang. Naglabas ng survey ang DOST kasama ang DSWD na pagsapit sa edad na 65 huhihina ang pagiging produktibo ng isang indibidwal. Maapektuhan ang ekonomiya, dagdag lang ito sa mga mamayan na hindi nagtratrabaho kundi nagpapahirap lamang. Dahil sa mga konsumisyon na palagi silang alalayan, gamutin kung may sakit, pakainin, paglaanan ng sayang na oras, enerhiya, at pagkukunan ng pangangailangan. Sa mata ng gobyerno tama ito at tiyak na maibaba ang krisis sa enerhiya at ekonomiya. Kahit pa man alam nila na magagalit ang taong bayan dito at tutol ang simbahan. Ito lang ang paraan para makaligtas ang bansa." paliwanag niya sa akin ng masinsinan at tuloy-tuloy.
"Kung gayon ano ba talaga ang nasa loob ng pasilidad na iyon at nasasakop din niya ang malaking bahagi ng Mindanao?" tanong ko kaagad, mabilis na tumitibok ang aking puso.
"Walang nakakalaam, pinapaniwalaan lang na doon dinadala ang mga matatanda. May pumapasok din dito na mga duktor, nars, pero sa palagay namin isang pagtatakip lang ito sa tunay na nangyayari sa loob." sagot ni Mahna.
"Ibibigay ko sa iyo ang mga dokumentong ito. Naglalaman ito ng mahahalagang impormasyon tungkol sa RA 32501. Pag-iingatan mo ito. Walang may alam na hawak ko itong impormasyon na ito. Wala na rin akong pag-iiwanan na iba pa. Mabuti na at nasa kamay mo ito. Itanim mo sa iyong isipan walang sikretong hindi natutuklasan." dagdag nito pagkatapos inabot ang parihaba na plastik folder sa akin. Kinuha ko ito at sinabing "Huwag po kayong mag-alala at mag-iingat ako." "Kailangan ko ng umalis masyado ng matagal ang pinalagi ko rito." sabi ni Mahna.
Sabay silang naglakad patungo sa paradahan. Mahigit sampung kotse ang pagitan ng kanilang mga sasakyan. Naunang sumakay si Mahna sa kanyang kotse. Naglalakad si Jose ngayon patungo sa kanyang sariling sasakyan, narinig niya ang pamilyar na tunog ng nagstart na kotse at isang malakas na pagsabog ang narinig niya pagkatapos. Mainit na dumampi sa batok niya ang usok mula sa nagliliyab na kotse. Nakita niyang tumilapon ito ng ilang talampakan mula sa ere sa kanyang paglingon. Kulay apoy, nagbabagang, pumipitik na siga ang sumalubong sa kanya sa pagbagsak ng kotse. Tumakbo siya sa malayo alam niya magkakaroon ng epektong domino ang mga kotseng katabi nito. Hawak pa rin ng mahigpit ang folder, nagmadaling tumakbo si Jose.
"Putsa! Mahna!" hindi ko marinig ang aking sigaw sa muling pagsabog ng kotse ni Mahna. Siguradong walang makakaligtas sa pagsabog na iyon. Warak na warak ang kotse na parang inuluwa ito mula sa impyerno. Nagmadali akong pumunta sa aking kotse maya maya sasabog na rin ang iba pang sasakyan. Teka lang sabi ko sa aking sarili kung may gustong pumatay kay Mahna at nagtagumpay siya tiyak na nakita nila na nag-usap kami. Dumapa siya at sinilip ang ilalim ng kotse. Walang nakakabit na aparato dito na masasabing bomba. Binuksan ko ang pinto, hinatak ang itim na switch para mabuksan ang hood ng kotse. Tinangnan ko ito ng mabuti at wala namang pagbabago. Narinig ko sa malayo ang mga sirena ng bumbero. Kailangan ko ng makaalis sa lugar na ito. Delikado at masangkot pa ako rito. Sangkot na nga naman talaga pero kailangan hindi ako makita ng awtoridad. Anim na araw na lang bago ang kaarawan ni itay. Kailangan ko matuklasan kung ano ang sikreto ng gobyerno.
Inilapag niya ang folder sa upuan na bakante. Pinapawisan at umuubo sa usok ng pagsabog dali-dali siyang umalis sa dating Luneta Park. Madaling inapakan ni Jose ang mabigat na pedal ng 7-taong umuugod na kotseng pilak. Matagal bago niya napansin ang pawis na dumudulas mula sa kanyang ulo kahit pa man nakatodo ang aircon. Dumating siya sa kanyang munting kondo sa dulo ng kalsadang tahimik. Mabilis niya tinahak ang hagdan papunta sa ika-apat na palapag ng kondong tinitirhan. Ayaw niya gamitin ang elevator at baka may makakita o naghihintay sa kanya sa lobby na hindi niya alam.
[kasalukuyang ginagawa]
filipino science fiction
"Jose?" ulit nito.
"Ha?, sorry hindi kita narinig," sagot ko.
"Sabi ko di ba malapit na ang bertdey ng itay mo? Naalala ko kasi noong inimbitahan mo ako na pumunta sa bahay ninyo noong nakaraang taon."
"Ah, Oo, hindi ko pa alam, marami tayong tinatrabaho ngayong linggo kaya hindi ko na pansin na malapit na ang kaarawan ni itay," sagot ko na parang iniiwasan ang tungkol dito.
"Sabihin mo na lang kung bibili ka na at sasabay na rin ako sa iyo." sagot nito sabay umalis saking paningin.
Sa totoo matagal ko ng iniisip ang tungkol dito. Nagsinungaling ako kay Pol sa tanong niya kanina. Matagal ng bumubulabog sa aking isipan ang padating na kaarawan ni itay. Isang linggo na lang. Pitong araw ko na lang siya makakasama o mas kaunti pa sa dami ng trabaho. Sa darating na bertdey magiging 65 na siya.
65.
Masyadong maikli ang panahon para mawalay ako sa kanya. Hindi ko sinabi kay Pol ang tunay na edad ni itay tiyak siguradong iba ang magiging reaksyon nito. Natatakot ako at wala na kong magagawa pagsapit ng araw na iyon. Maraming taon na ang nakalipas ng kausapin ako ni itay tungkol sa kanyang ika-65 na kaarawan. Dadakpin na siya ng gobyerno at ilalayo sa kanyang pamilya kung hindi siya sumunod mapapahamak naman ang kanyang pamilya. Hindi raw niya kaya tanggapin na isakprisyo ang pamilya para lang sa kanya. Kahit patong-patong pa ang trabaho na dapat kong gawin isa lang palagi ang nasa loob ng aking utak. Ang RA 32501.
Bumalik ako sa ginagawang trabaho sa kompyuter. Kailangan ng maipasa ito bago ang dedlayn mamayang hapon. Kakatapos lang ng lunch break at may apat na oras pa ako para gawin ito. Isa akong manunulat o mamahayag sa online bullettin ng gobyerno na www.gobyernobalita.ph. Sampung taon na ako rito nakikipagsabayan sa malalaking diyaryo, telebisyon at iba pang online news bullettin pero kami ang isa sa mga opisyal na nagpapahayag ng mga isyu galing mismo sa palasyo. Tiningnan ko ang blankong screen inilagay ang pamagat na "Mga Ekonomista Nagpulong para sa Bansa" ni Jose Sampaloc. Tumayo muna ako at nagsimulang maglakad papunta sa CR dahil kanina pang nalalamigan ang kalbo kong ulo.
Katamtamang tangkad ng Filipino si Jose, medyo may taba sa tiyan, maitim ang balbas, at may peklat sa leeg na parang sungay ng kalabaw. Kahit pa man kalbo siya hindi pinapakita ng mga katrabaho na mayabang ang dating niya.
Pinagpatuloy ko ang ginagawang artikulo na lalabas sa gabing bersiyon ng 'Gobalita'. Tapat ako sa serbisyo ko sa gobyerno, pinapanatili na walang pagkiling at diretso sa pagpapahayag. Kaya siguro palaging madaling tanggapin ng publiko ang inilalabas namin na mga balita. Maraming nagsasabi na hawak kami ng gobyerno pero pinababayaan naman kami na magpahayag ng malaya maliban lang sa pagkontra sa ibang malalaking isyu. Isang dekada ang nakalipas ng may malaking isyu ang lumabas ng nagsisimula pa lamang ako sa 'Gobalita'. Inilabas ang Republic Act No. 32501 o tinatawag ng mga mamayan na "Geriatric Kidnapping". Nakasaad sa polisiyang ito ang pagkuha ng gobyerno ng mga mamayan sa edad na 65 dahil hindi na sila produktibo at nakakabagal ng pag-unlad ng bansa. Kaya hindi ko maialis sa isipan ang sasapitin ng aking itay isang linggo na lang mula ngayong araw. Nangatog ang bituka ko sa pag-iisip nito. Maraming grupong Human Rights ang kumontra rito at marami rin ang namatay sa pagtatangol sa kanilang mga kamag-anak. Hindi maganda ang unang taon ng implementasiyon ng polisiya na ito pero hindi rin natinag ang gobyerno sa pagbasura nito. Unti-unting tumahimik ang mga grupo at mapait na tinanggap naman ng bawat pamilya ang sasapitin ng kamag-anak pagdating sa edad na 65. Wala sa aming grupo ang nagsalita laban dito. Wala rin namang nagsulat tungkol dito kundi ang opisyal na diyaryo ng gobyerno. Naalala ko pa ang headlayn: "RA 32501 to be implemented today". Nilihis ko ang pagalala nito at tinapos ang aking ginagawa. Ilang oras na lang makakauwi na rin ako. May paraan kaya para hindi dakpin ang aking ama?
Iniisip ko ito sa dalawang oras na trapik na sumalubong sa aking pag-uwi. Nakaramdam ng antok, pagod, gutom, lamig ng erkon, at naririnig ang mabagal na kanta sa radyo habang lumulutang ang utak sa sariling palaisipan kung may butas sa RA 32501. Dumating ako sa aking munting condo, studio type, tipikal na tirahan ng isang nag-iisa sa buhay. Matagal na ako nawalan ng ina, wala akong kapatid at si itay na lang ang pinakadugo ko. May natirang ulam sa ref at ito ang lalumin ngayong gabi.
Busog ang tiyan ni Jose at nagtungo siya sa kanyang kompyuter tebol na gawa sa narra. Makinis ang karayagan nito at matibay ang pagkakagawa.
Umupo ako sa silyang balat at malambot, binuksan ang laptop at binuksan ang programmang Contacts Manager. Naghahanap ako ng tao na makakatulong sa akin tungkol sa RA 32501 dahil mamahayag ako ng gobyerno marami akong kakilala. Sa pagmamasid ko sa mga pangalang gumagapang pababa napatigil ako sa isang pangalan. Isang beses ko pa lang siya nakilala. Ininterbyu ko siya tungkol sa krisis ng enerhiya sa Pilipinas. Hindi siya sang-ayon noon sa mga bagong patakaran ng Kagawaran ng Enerhiya at nagbitiw siya sa kanyang puwesto. Siya si Cesar Mahna. Dating mataas na tauhan ng kalihim. Siya ang ininterbyu ko dahil wala ang kalihim ng mga panahon na iyon. Baka may alam siya tungkol dito sa RA 32501.
Bakit siya sa lahat ng kakilala ko? Dahil siya lang ang pinakamalapit sa edad na 65 kung tama ang profile na nailagay ko. Sinulat ko ang numero niya sa isang papel at nagretiro na sa gabi bukas ko na lang siya tatawagan.
Tirik na ang araw at nararamdaman na ni Jose na umaga na. Naririnig na niya ang mga bosina ng kotse, naamoy ang usok na nangagaling sa automatic kettle. Bumangon siya at masakit ang katawan, nag-unat para magising lalo at naghilamos sa lababo. Kinuha niya ang takure at isinalin ang mainit na tubig sa tasa para makapagtsaa.
Pagkatapos uminom ng tsaa kinuha niya ang handset sa telepono at nagsimula mag-dayal.
"Hello, Good Morning, ito ba ang bahay ni Mr. Cesar Mahna." sabi ko ng maligalig.
"Oo, siya nga, sino sila?" sagot ng isang magaspang na boses ng lalake.
"Si Jose Sampaloc po ito ng gobalita, nandiyan po ba siya?" sagot at tanong ko ulit.
"Ah, Mr. sampaloc parang naalala kita, ano ang mapaglilingkod ko sa iyo?" sabi ni Cesar Mahna.
"Mr. Cesar, kayo po pala iyan, akala ko hindi niyo ako naalala, gusto ko lang sana magtanong sa inyo, kung mararapatin niyo po" dahan-dahan kong sinabi.
"Sige, walang problema tungkol saan ba ito?" tanong ni Mahna.
"Alam po naman natin lahat ang RA 32501, pero tatanungin ko po kayo bilang isang abogado at opisyal ng DOE kung may lusot o makakaiwas dito." sabi ko kahit alam kong nagbitaw na siya ng posisyon sa kagawaran.
"Tama na abogado ako pero hindi na ako opisyal ng DOE, matagal na akong umalis sa posisyon ko. Wala akong ibang maiimungkahi sa RA 32501 kundi isa itong kalabastugan ng gobyerno na inaaprubahan ng DOE noong nandoon pa ako." sagot ni Mahna ng malakas at matapat.
"Inaprubahan ng DOE? Diba ang DOST at DSWD ang gumawa ng batas na ito?" nagtataka kong tinanong sa kanya.
"Oo, pero kakaunti lang ang nakakalaman ng bagay na iyan, noong nasa DOE pa ako ng malaman ito pero hindi ito bagay na dapat pag-usapan sa telepono. Maraming nakikinig na maladuwende ang tainga, magkita tayo sa isang pampublikong lugar at ipapaliwanag ko sa iyo. Alam mo ba kung saan ang dating Luneta Park? doon tayo magkita." sabi nito sa akin na walang takot at pagalinlangan na parang matagal na kaming magkakilala.
"Opo sir, alam ko kung nasaan. Maghihintay po ako." sagot ko at nagpaalam kami sa isa't isa na magkikita pagkatapos ng isang oras.
Pumunta ako kung saan dati nakatayo ang monumento ni Jose Rizal ang pambansang bayani. Pinasabog ito ng mga ralliyista na kumukontra sa pagpapalakad ng nakaraang gobyerno. Patag na konkreto na lang ang makikita, nagmistulang isang malaking paradahan ito sa mga bumibisita sa kalapit na bagong tayong Freedom Park. Pinarada ko ang aking kotse at lumabas. Lumipas ang sampung minuto ng nakita ko ang padating na pulang kotse. Pumarada ito sa isang bakanteng islot. Bumaba ang panot at may puting buhok na maliit na lalaki. Makikita sa kanyang mukha ang guhit ng pagtanda. Siya si Cesar Mahna sa aking pagkakilala.
Lumapit si Jose sa kanya hindi niya nahalata ang dala-dalang folder sa kanang kamay ni Cesar.
"Mr. Cesar Mahna," sabi ko at sabay inalok ang kanang kamay.
"Ah, Mr. Sampaloc." hindi niya pinansin ang aking kamay at tinuro na doon kami maglakad sa may park.
"Marahil nagtataka ka at bakit dito ko gusto makipagkita, simbolo ng paglaya si Jose Rizal, simbolo ng pagiging manunulat na hindi takot na lumaban sa awtoridad.
Maraming kontrobersiya ang bumabalot sa hindi pagtayo muli ng monumento niya, nawala na daw ang bisa ng kanyang pagkabayani kaya binasura ng gobyerno ang pagpapatayo ng bagong monumento.
Ngayon sa iyong tinatanong. Isang dekada na ang nakalipas at lumubas ang RA 32501 o ang batas na pagkuha ng matatanda. Alam ko kung bakit ako ang napili mong tanungin dito kahit hindi ako bihasang abogado o kaibigan man lang na makikipagtiwalaan sa loob ng gobyerno. Tinanong mo ako dahil malapit na ako dumating sa edad na 65, tama ba ako?" tanong niya sa akin.
"Opo, ser." sagot ko ng mahinahon. "Pero gusto ko rin naman po talaga malaman ang tungkol dito dahil wala ng bumabatikos nito ngayon kahit napakaselan ang polisiyang ito." dagdag ko.
"Tunay na maselan ang bagay na ito. Malaking problema ang dinulot nito sa gabinete ng gobyerno. Nagkaroon ng botohan sa mga kalihim sa pagpapasa nito bago pa man ito maprubahan ng pangulo. Hati ang botohan at natira ang DOE bilang babasag sa tabla na ito. Sumangayon sila dahil isa sila sa mga gumawa at nangampanya rito pero walang alam ang ibang kalihim doon. Sagot daw ito sa krisis ng enerhiya. Sagot daw ito sa problema ng pagbibigay kuryente sa mga mamayan. Lihim sa mga mamayan unti-unti nilang ginawa ang isang pasilidad sa Mindanao. Kasama ang DOST at DPWH, pinalibutan nila ito ng mataas na pader,kuryenteng bakod, at militar na magroronda. Kaya walang may-alam kung ano ang nasa loob nito. Noong nasa opisina pa ako ng DOE nakatanggap ako ng dokumento kung ano ang silbi ng pasilidad na ito. Magiging bagong tirahan daw ito ng mga matatanda. Kung tirahan ito ng matatanda bakit nila kailangan bantayan ng ganon katindi. Nang maprubahan ang batas naisama ito sa bilang isang instituto na magsisilbing bagong teritoryo o tirahan para sa matanda lamang. Naglabas ng survey ang DOST kasama ang DSWD na pagsapit sa edad na 65 huhihina ang pagiging produktibo ng isang indibidwal. Maapektuhan ang ekonomiya, dagdag lang ito sa mga mamayan na hindi nagtratrabaho kundi nagpapahirap lamang. Dahil sa mga konsumisyon na palagi silang alalayan, gamutin kung may sakit, pakainin, paglaanan ng sayang na oras, enerhiya, at pagkukunan ng pangangailangan. Sa mata ng gobyerno tama ito at tiyak na maibaba ang krisis sa enerhiya at ekonomiya. Kahit pa man alam nila na magagalit ang taong bayan dito at tutol ang simbahan. Ito lang ang paraan para makaligtas ang bansa." paliwanag niya sa akin ng masinsinan at tuloy-tuloy.
"Kung gayon ano ba talaga ang nasa loob ng pasilidad na iyon at nasasakop din niya ang malaking bahagi ng Mindanao?" tanong ko kaagad, mabilis na tumitibok ang aking puso.
"Walang nakakalaam, pinapaniwalaan lang na doon dinadala ang mga matatanda. May pumapasok din dito na mga duktor, nars, pero sa palagay namin isang pagtatakip lang ito sa tunay na nangyayari sa loob." sagot ni Mahna.
"Ibibigay ko sa iyo ang mga dokumentong ito. Naglalaman ito ng mahahalagang impormasyon tungkol sa RA 32501. Pag-iingatan mo ito. Walang may alam na hawak ko itong impormasyon na ito. Wala na rin akong pag-iiwanan na iba pa. Mabuti na at nasa kamay mo ito. Itanim mo sa iyong isipan walang sikretong hindi natutuklasan." dagdag nito pagkatapos inabot ang parihaba na plastik folder sa akin. Kinuha ko ito at sinabing "Huwag po kayong mag-alala at mag-iingat ako." "Kailangan ko ng umalis masyado ng matagal ang pinalagi ko rito." sabi ni Mahna.
Sabay silang naglakad patungo sa paradahan. Mahigit sampung kotse ang pagitan ng kanilang mga sasakyan. Naunang sumakay si Mahna sa kanyang kotse. Naglalakad si Jose ngayon patungo sa kanyang sariling sasakyan, narinig niya ang pamilyar na tunog ng nagstart na kotse at isang malakas na pagsabog ang narinig niya pagkatapos. Mainit na dumampi sa batok niya ang usok mula sa nagliliyab na kotse. Nakita niyang tumilapon ito ng ilang talampakan mula sa ere sa kanyang paglingon. Kulay apoy, nagbabagang, pumipitik na siga ang sumalubong sa kanya sa pagbagsak ng kotse. Tumakbo siya sa malayo alam niya magkakaroon ng epektong domino ang mga kotseng katabi nito. Hawak pa rin ng mahigpit ang folder, nagmadaling tumakbo si Jose.
"Putsa! Mahna!" hindi ko marinig ang aking sigaw sa muling pagsabog ng kotse ni Mahna. Siguradong walang makakaligtas sa pagsabog na iyon. Warak na warak ang kotse na parang inuluwa ito mula sa impyerno. Nagmadali akong pumunta sa aking kotse maya maya sasabog na rin ang iba pang sasakyan. Teka lang sabi ko sa aking sarili kung may gustong pumatay kay Mahna at nagtagumpay siya tiyak na nakita nila na nag-usap kami. Dumapa siya at sinilip ang ilalim ng kotse. Walang nakakabit na aparato dito na masasabing bomba. Binuksan ko ang pinto, hinatak ang itim na switch para mabuksan ang hood ng kotse. Tinangnan ko ito ng mabuti at wala namang pagbabago. Narinig ko sa malayo ang mga sirena ng bumbero. Kailangan ko ng makaalis sa lugar na ito. Delikado at masangkot pa ako rito. Sangkot na nga naman talaga pero kailangan hindi ako makita ng awtoridad. Anim na araw na lang bago ang kaarawan ni itay. Kailangan ko matuklasan kung ano ang sikreto ng gobyerno.
Inilapag niya ang folder sa upuan na bakante. Pinapawisan at umuubo sa usok ng pagsabog dali-dali siyang umalis sa dating Luneta Park. Madaling inapakan ni Jose ang mabigat na pedal ng 7-taong umuugod na kotseng pilak. Matagal bago niya napansin ang pawis na dumudulas mula sa kanyang ulo kahit pa man nakatodo ang aircon. Dumating siya sa kanyang munting kondo sa dulo ng kalsadang tahimik. Mabilis niya tinahak ang hagdan papunta sa ika-apat na palapag ng kondong tinitirhan. Ayaw niya gamitin ang elevator at baka may makakita o naghihintay sa kanya sa lobby na hindi niya alam.
[kasalukuyang ginagawa]
filipino science fiction
Subscribe to:
Posts (Atom)